Pazarlama teorisinin AIDA'sı nasıl AIDAR oldu?

Sosyal medyanın son dönemde yakaladığı yaygınlık sayesinde klasik pazarlama teorisine yenilikçi ve alternatif yaklaşımlar da getirilmeye başlandı. Sosyal paylaşımların hem araştırma hem de satış süreçlerine getirdiği katma değerin gerçek boyutu, son dönemde tüm analiz şirketlerinin üzerinde çalıştığı bir konu. Bu araştırmalardan çıkacak sonuçlar, pazarlama teorisinin gerçekten değişip değişmediğine dair önemli içgörüler sağlayacak.

Klasik pazarlama iletişimi teorisinde satışın aşamaları, AIDA olarak kısaltılan bir model ile açıklanmaya çalışılıyor:
Awareness (Dikkat): Müşterinin dikkatini çekme
Interest (İlgi): Ürün ile ilgili avantajları belirterek müşterinin ilgisini çekme
Desire (Arzu / İstek): Müşteriyi ürünün faydasına ikna edip sahip olma arzusu uyandırma
Action (Eylem / Hareket): Müşterinin satın alma kararını vermesi

Adobe, 2009 yılında web analiz araçlarından Omniture’u satın almıştı. Bu gelişmenin ilk meyvesi, Facebook’taki Beğen butonlarının getirilerini incelemeye yönelik bir sistem geliştirildiğine dair yapılan açıklama oldu. Bu yöntemi, pratikte Google AdWords sistemi içerisinde bulunan Dönüşüm İzleme (Conversion Tracking) benzeri bir uygulama olarak düşünebiliriz. İçeriğinde herhangi bir veriden bahsedilmese de bu sistemin açıklamasının yapıldığı makalede pazarlama teorisine ilginç bir yaklaşım getirilmiş. AIDA teorisi, aşağıdaki grafikte görüldüğü gibi sosyal paylaşım ile geliştirilip Recommendation (Tavsiye) bölümü eklenerek AIDAR haline getirilmiş. Viral Döngü (Viral Loop) ismi verilen bu yeni yaklaşım, bakalım pazarlama teorisini ne kadar derinden etkileyecek.