Gelecekte Hangi (Tip) Şirketler Kalıcı Olacak?

Girişimcilerin ve iş dünyası profesyonellerinin ortak ihtiyacı, gelecekte başarılı olacak sektörleri veya şirketleri bugünden fark edebilmek. Rauf Ateş'in Gelecek 500 kitabında yer alan aşağıdaki bilgiler, bu şekilde bir öngörüde bulunmanın çok da kolay olmadığını gösteriyor:

100 yıl önce dünyanın en büyük 100 şirketinin bugünkü performansına bakınca sadece %20'si ayakta kalmayı başarmış. Türkiye'de 50 yıl önce ilk 100 arasında bulunan şirketlerin %85'i ise günümüzde bu listeden düşmüş.

Amerika'nın ilk 500 şirketi listesi; 1960'larda petrol, ağır sanayi sektörleri ağırlıklıyken 2009 yılı itibariyle perakende, teknoloji ve hizmet sektörlerinden şirketler yoğunlaşmış. Türkiye'de ise en ciddi düşüş tekstil / giyim sektöründe yaşanmış.

Dünyada ve Türkiye'de geçmişte faaliyet gösteren şirketlerin büyük bölümü aile şirketleriyken bugün bu oran iyice düşmüş. Bu konuda en ilginç detay ise dünyanın en büyük şirketlerinden olan Wal-Mart, Fiat, Peugeot, Cargill, Gap ve Ikea'nın birer aile şirketi olmaları.

Şirketler, yıllar içerisinde bambaşka sektörlere kayabiliyormuş. Nokia'nın ilk faaliyet gösterdiği sektörler ormancılık ve otel işletmeciliğiyken; American Express, önceleri taşımacılık sektöründe ve Hewlett Packard (HP) ise kaynak ekipmanı işindeymiş.

IBS World'ün son raporunda kısa vadede ölmeye aday sektörler olarak DVD satış, video oyun ve gazete yayıncılığı gösteriliyormuş.

Rauf Ateş, sektörlerin veya firmaların, günümüzde bahsedilen listeye daha kolay girip çıkabilmelerinin nedeni olarak 10/10 Kuralı'nın 1/1 Kuralı'na dönüşümünü göstermiş. Bu dönüşüm sürecini şöyle özetleyebiliriz: Eskiden onlarca yıllık ARGE süreçlerinin sonunda ortaya çıkan ürünlerin kullanım ölçeklerinin belli bir büyüklüğe ulaşması için de onlarca yıl gerekiyordu. (Örneğin Sony, ilk videosunu bulduğunu 1969'da açıklarken Betamax'i piyasaya 1975 yılında sürdü; bu ürünün evlerde kullanılması ise 1985 yılını buldu.) Oysa artık şirketler ya da yazılımlar, birkaç yılda kuruluyor / geliştiriliyor / bulunuyor ve yayılma için ise yine birkaç yıl yetiyor. (Örneğin Instagram kurulalı bir kaç yıl olduğu halde 40 milyon üzerinde kullanıcıya ulaşıp 1 milyar dolar değere satılabildi.)

Kitapta sektörel olarak verilmiş, yıllar içerisindeki değişime ait veriler ışığında teknoloji ve İnternet şirketlerinin son dönemde ne kadar önemli bir sıçrama yaptığının altı çiziliyor. Ayrıca, farklı sektörlerde birçok ülkeden başarı ve başarısızlık hikayeleri yer alıyor.