Webrazzi’de yayınlanan Sahibinden.com röportajındaki sitenin yarattığı ekosistemin ekonomik büyüklüğü ile ilgili rakamları duyunca İnternet’teki Seri İlanlar (online classifieds) konusunda bilgilerimi tazelemek istedim. Bu röportajda ifade edildiğine göre, kısa bir satıcı değerlendirme formunda belirtilen cevaplar üzerinden Sahibinden.com sitesi aracılığı ile yaratılan ticaret hacmi, 2009 yılının ilk 9 ayında 13 milyar ABD doları olarak hesaplanmış. Bu katma değer, 1 milyon aktif ilan (emlak ve otomobil ağırlıklı), iki milyon üye ve 11 milyon eşsiz (unique) ziyaretçi tarafından oluşturulmuş. Sahibinden.com’un paylaştığı veriler, dünyada emlak ve otomobil alışveriş işlemlerinin İnternet’te sonuçlandırılma oranlarının henüz yeterli olmaması nedeniyle doğrudan bir gelir yaratabilecek gibi görünmese de İnternet aracılığı ile yaratılan değerin yüksekliğini göstermesi açısında önem taşıyor.
Seri ilan (classifieds) siteler konusuna daha önceki bir yazımda değinmiştim. Dünya’da gazetelerin uygun maliyetli ilan modeli olarak ciddi bir gelir elde ettiği seri ilanlar, İnternet kullanım artışına paralel olarak dijitalleşti. Classified Intelligence verilerine göre ABD’de İnternet üzerindeki seri ilan pazarı hacmi, gazetelerdeki hacmi 2003 yılında yakalamıştı. Bu kategorideki en ünlü site olan Craigslist comScore’un Ekim ayı verilerine göre ABD’de en çok ziyaret edilen web siteleri arasında 44 milyon ziyaretçi ile 19’uncu sırada. Pew Araştırma Merkezi’nin yayınladığı son rapora* göre 2009 yılı itibariyle ABD’deki İnternet kullanıcılarının %9’u her gün, %49’u ise en az bir kez Online Seri İlan sitelerine girdiğini belirtmiş. Bu oranların 2005 yılında neredeyse yarı yarıya olduğu bilgisini eklersem sanırım büyümenin boyutları daha net görülebilir.
Peki ücretsiz olarak seri ilan bilgisi yayınlayan Craigslist, Sahibinden.com, Kariyer.net gibi siteler nereden para kazanıyor?
Bu siteler uzun yıllar boyunca iki ana iş modeli üzerinden gelir sağladılar; satıcıların siteye ekledikleri ürünleri site içinde daha görünür kılmak için ücretli promosyon yapması ve her ölçekteden firmaların bu siteleri hedefli bir reklam mecrası olarak kullanması. Bunlara, genelde kariyer sitelerinde kullanılan ücretli veri tabanı erişimi modelini de ekleyebiliriz. Yıllar içerisinde birçok kategoride İnternet üzerinden alışverişin gelişmesi ile Online seri ilan siteleri, üçüncü bir gelir kaynağı olarak İnternet üzerinde sonuçlanan alışverişlerden komisyon almaya başladılar. Bu gelir mekanizması çeşitliliği her site portföyünde farklı ağırlıklarda bulunuyor. İnternet üzerindeki alışveriş hacminin gelişmesi ve yaratılan katma değerin ölçümlemesi konusundaki avantajları nedeniyle; Online seri ilan sitelerinin e-ticaret kaynaklı gelirlerinin, önümüzdeki dönemde gelir kaynakları arasında daha da önemli hale geleceğini değerlendiriyorum.
* Pew Internet & American Life Project, Mayıs 2009
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder